Jednym z najbardziej znanych i cenionych polskich wychowawców i teoretyków wychowania w harcerstwie był Aleksander Kamiński. W swojej koncepcji kładł nacisk na wychowanie poprzez ruch. Należy jednak zaznaczyć, że wszelkie działania nie były dzieciom narzucane, a raczej miały wspierać i realizować jedną z podstawowych potrzeb, przyczyniając się tym samym do ich rozwoju. Niestety o harcerstwie obecnie mówi się mało. Jednak wciąż możemy się z nim spotkać, choć nierzadko w innej formie. Sprawdziliśmy, jak wyglądała metoda zuchowa dawniej i dziś.
Metoda zuchowa Aleksandra Kamińskiego zawierała w sobie takie działania, jak: system zastępowy (zastęp), wychowanie przez grę (gra), współżycie z przyrodą (przyroda), obozy (obóz), stopnie i sprawności, a także taniec.
Nie mogło zabraknąć pewnych zasad, których wszyscy wychowankowie musieli przestrzegać. Oto one:
- prowadzenie otwartej gry, czyli nikt nie oszukuje, szczególnie wtedy, gdy nikt go nie obserwuje,
- szansa zwycięstwa dla każdego, czyli sprawniejszy, silniejszy zuch daje możliwości zwycięstwa słabszemu koledze,
- ustępować przeciwnikowi w przypadku jakiegokolwiek nieporozumienia,
- dyscyplina,
- odwaga i męstwo,
- zuch nie powinien się bać jakiegokolwiek ćwiczenia, musi powstrzymać lęk,
- zuch nie powinien nikogo obrażać ani z nikim się kłócić,
- trzeba pomagać słabszym, niezdarnym kolegom, a w żadnym wypadku nie należy się na nich gniewać,
- skromność w zwycięstwie, zarozumiałość jest złą cechą,
- w przypadku przegranej należy wierzyć w przyszłe zwycięstwo.
Metoda zuchowa dzisiaj
Częstym problemem wychowawczym występującym także dzisiaj jest agresja wśród uczestników zajęć rekreacyjnych. Kamiński radzi: „dając w gromadzie dużo zabaw, w których występuje moment walki - dajemy możliwość takiego wyżycia się instynktowi walki, że do wykazania go w formie prymitywnej - w bójce - nie ma już ani psychicznej, ani fizycznej potrzeby”. Artykuł powstał we współpracy z portalem branżowym https://www.wirtusplus.pl/
Jedną z ważnych form aktywności ruchowej w czasie wolnym dzieci i młodzieży, zalecaną przez Aleksandra Kamińskiego jest taniec – obecnie istnieje wiele ośrodków oferujących tego typu zajęcia. Ponadto nowe technologie i łatwy dostęp do Internetu sprawiają, że dzieci mogą tańczyć nawet w domu (np. poprzez YouTube) Ponadto w myśl nauki poprzez ruch w obecnym szkolnictwie wciąż prowadzone są zajęcia z wychowania fizycznego. Wiele szkół ma wspaniale rozbudowane ośrodki sportowe, zarówno zadaszone, jak i te na świeżym powietrzu.
Metoda zuchowa odpowiada na najbardziej powszechne, występujące w każdym pokoleniu potrzeby i oczekiwania.
